Kıble Mescid-i Aksaʼdan Kabeʼye Değiştirilmiş midir?

0
2.239 views
Kıble Mescid-i Aksaʼdan Kabeʼye Değiştirilmiş midir?


Evet, Kurʼanʼı Kerim kıble değişikliğinden bahseder. Bakara Suresi 2/142-150. Ayetleri kıble ayetleridir. Bu ayetlerde kıblenin değiştirildiğinden söz edilir. Mescid-i Haramʼa değiştirildiğini söyler ama nereden değiştirildiğini söylemez. Kurʼanʼı Kerim Mescid-i Aksaʼdan değiştirildiğini söylemez ama biz biliyoruz ki Peygamberimiz Medineʼye geldiği zaman, hatta Medineʼye gelmeden önce Kudüsʼe doğru namaz kılıyordu. Dolayısıyla değiştirilmesinden bahsediliyorsa demek ki Kudüsʼden değiştirilmiştir. Bu nedenle Kudüs İslamʼın ilk kıblesi olarak bilinir. Halbuki Kudüs yani oradaki Süleyman mabedi İslamʼın ilk kıblesi değildir. Zira Peygamberimiz zamanında Kudüsʼde Süleyman mabedi diye bir mabed yoktur, harabeleri vardır. Peki Peygamberimiz nereye yönelmişti? Süleyman mabedinin mekanına yönelmişti. Süleyman mabedi Yahudiler için de Peygamberimiz için de Allah katında kutsal mekandı. Hicrete karar verdiği zaman, hicretten önce Kudüsʼe doğru namaz kılmaya başlamıştır. Ama dikkat edin Mescid-i Aksa ilk kıblemiz değildir.
Müslümanların ilk kıblesi Kabeʼdir. Peygamberimiz nübüvvetinin başlarından itibaren ki benim tespitlerime göre nübüvvetin üç ve beşinci yıllarında; dua, tezkiye bağlamında bir namazdan bahsedilir ama beşinci yıldan sonra fiili olarak rüku ve secdeden oluşan Kabeʼye yönelerek kılınan namaz vardır. Dikkat ederseniz beşinci yıldan onuncu yıla kadar Peygamberimiz düzenli bir şekilde Kabeʼye yönelerek namaz kılıyordu. Kıble değişikliği hadisesi ise on birinci yıla doğru, yani hicretten bir buçuk iki sene öncesine dayanmaktadır. Aslında kıble değişikliği de şöyledir; Mescid-i Haramʼın avlusuna geldiği zaman güneyinde durarak iki kıbleye birden yönelmiştir. Ama Medineʼde kendisine tabi olanların doğrudan Kudüsʼe yönelmelerini istemiştir. Kendisi de hicret ettikten sonra bir buçuk yıl kadar Kudüsʼe doğru namaz kılmıştır. İşte bu nedenle ayetler bir buçuk sene sonra gelip de kıblenin Kabeʼye çevrildiğini ifade ettiğinde Peygamberimizin ilk kıblesi Kudüs gibi algılanmıştır. Oysa daha önce de söylediğimiz gibi Peygamberimiz Mekke döneminin başlarında zaten Kabeʼye doğru namaz kılıyordu. Nitekim Bakara 2/143. Ayette vema cealnelkıbletelleti kunte aleyha/daha önce yöneldiğin yönü kıble tayin ettik ifadesi vardır. O zaman Kudüsʼe doğru yöneldiği sırada bu ayet geldiğine göre ve bu ayetten sonra da Peygamberimiz Kabeʼye yöneldiğine göre daha önce yöneldiği yön neresi oluyormuş? Kabe oluyormuş. Ama tarihsel olarak bu detay dikkate alınmadığı için çoğu mealde yanlış tercüme olmuştur. Çoğu mealde üzerinde bulunduğu kıble şeklinde meallendirirler oysa üzerinde bulunduğu kıble Kudüsʼtür zaten neden oradan çevrilsin ki? Çelişkiyi düşünebiliyor musunuz? Eğer tarihsel mealini dikkate almazsanız ayetlerin meallerinde böyle çarpıklıklar görebilirsiniz.
Evet kıble değişikliği ayeti vardır. Aslında kıble değişikliğine bir de şu cümleyi ekleyebiliriz, kıbleden kasıt nedir? Allah aslında ne diyor? Doğu da batı da Allahʼındır.(Bakara 2/115) Buradaki amaç ise mümin olanlarla samimi olmayan veya mümin gözüküp de münafıklık yapan veya Yahudiler ve Müslümanların ayrışmasını sağlamak bağlamında kıble Müslümanların yönünü tayin etmesidir. Yoksa doğu da batı da Allahʼındır diyor zaten Kurʼanʼı Kerim. Bu bağlamda evet, Peygamberimiz ayetle birlikte Kudüsʼten Kabeʼye dönmüş ve ondan sonra da Kabe ayetle sabit kıblemiz olarak kalmıştır.

Prof.Dr. İsrafil Balcı

WordPress › Hata